Tuesday, August 31, 2021
A rare statue of Sri Krishna - With one head and five bodies
ਸੰਸਾਰ ਇੱਕ ਸਰਾਂ ਹੈ
ਜੇ ਅਸੀਂ ਇਸ ਬਾਰੇ ਗਹਿਰਾਈ ਨਾਲ ਵਿਚਾਰ ਕਰੀਏ - ਸੋਚੀਏ - ਤਾਂ ਮਨੁੱਖੀ ਮਨ ਵੀ ਇੱਕ ਸਰਾਂ ਦੇ ਵਰਗਾ ਹੀ ਹੈ।
ਮਨ ਦੇ ਵਿਚ ਵੀ ਹਰ ਇਕ ਪਲ ਤੇ ਕਿਸੇ ਨਵੇਂ ਵਿਚਾਰ ਦਾ ਆਗਮਨ ਹੁੰਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ।
ਹਰ ਇੱਕ ਪਲ - ਖੁਸ਼ੀ ਜਾਂ ਉਦਾਸੀ ਦੀ ਭਾਵਨਾ - ਦਿਆਲਤਾ ਜਾਂ ਕਰੂਰਤਾ - ਸੰਤੁਸ਼ਟੀ ਜਾਂ ਲਾਲਚ - ਜਾਂ ਇਹੋ ਜਿਹੀਆਂ ਹੋਰ ਅਸਥਾਈ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਮਨ ਦੇ ਅੰਦਰ ਅਚਾਨਕ ਹੀ ਕਿਸੇ ਬਿਨ ਬੁਲਾਏ ਮਹਿਮਾਨ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਉਭਰਦੀਆਂ ਰਹਿੰਦੀਆਂ ਹਨ।
ਪੁਰਾਣੇ ਵਿਚਾਰ ਅਤੇ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਬਦਲਦੀਆਂ ਰਹਿੰਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਨਵੇਂ ਵਿਚਾਰ ਤੇ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਥਾਂ ਲੈ ਲੈਂਦੀਆਂ ਹਨ।
ਵਿਚਾਰ ਅਤੇ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਰੋਕਿਆ ਨਹੀਂ ਜਾ ਸਕਦਾ - ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੇ ਨਜ਼ਰ ਰੱਖੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਘਟਨਾਵਾਂ ਅਤੇ ਲੋਕਾਂ ਬਾਰੇ ਅਨੁਮਾਨ, ਨਿਰਣੇ ਅਤੇ ਫ਼ੈਸਲੇ ਲੈਨੇ - ਈਰਖਾ ਤੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਅਤੇ ਦੁੱਖ - ਅਚਨਚੇਤ ਹੀ ਇੱਕ ਲਾਪਰਵਾਹ ਮਨ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋ ਕੇ ਇਸਦੀ ਸ਼ਾਂਤੀ ਨੂੰ ਭੰਗ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਇਸ ਲਈ, ਆਪਣੇ ਵਿਚਾਰਾਂ ਨੂੰ ਨਿਰੰਤਰ ਅਤੇ ਨਿਰਪੱਖਤਾ ਨਾਲ ਵੇਖਣਾ ਬਹੁਤ ਹੀ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ।
ਅਗਰ ਅਸੀਂ ਮਨ ਦੀ ਸ਼ਾਂਤੀ ਨੂੰ ਕਾਇਮ ਰਹਿਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਾਂ -
' ਰਾਜਨ ਸਚਦੇਵ '
Monday, August 30, 2021
Happy Krishna Janmashtami
Every authentic incident* of his life - perceived realistically or metaphorically - can also provide a realistic and adequate solution to solve all our problems and dilemmas.
Krishna was born in the darkness of the night, in the locked confinement of a jail.
However, at the moment of His birth, all the guards fell asleep - the chains broke, and the barred doors gently opened.
Similarly, as soon as Krishna ( Chetna - Awareness with Gyan) takes birth in our minds, all darkness (Negativity ) fades.
All chains of Ego, I, Me, Myself, etc. - get broken.
And all prison doors we keep ourselves in - such as Race, Religion, Superiority complex about Profession, Relations, etc. are opened.
We become free from all illogical dogmas and false concepts.
That is the Real Message and Essence of Janmashtmi.
May Almighty Nirankar fill your life with peace, happiness, abundance & contentment.
May everyone be blessed with good health, prosperity & positivity.
May there be peace and calmness in the whole universe.
Happy Krishna Janmashtami to all!
Sunday, August 29, 2021
Only Knowing is not enough केवल जानना ही काफी नहीं
Saturday, August 28, 2021
What is Luxury?
Luxury is being healthy.
Luxury is not going on a cruise and eating food prepared by a renowned chef.
Luxury is eating fresh organic food grown in your own backyard.
Luxury is not having an elevator in your house.
Luxury is the ability to climb 3-4 stories of stairs without difficulty.
Luxury is not the ability to afford a huge refrigerator.
Luxury is the ability to eat freshly cooked food 3 times a day.
Luxury is not having a home theatre system and watching the Himalayan expedition.
Luxury is physically experiencing the Himalayan expedition.
In the 60s a Car was a luxury.
In the 70s a Television was a luxury.
In the 80s a Telephone was a luxury.
In the 90s a Computer was a luxury...
So what is a Luxury now??
Being healthy, being happy, being in a happy marriage, having a loving family -
All these things have become rare.
And these are the real " luxury " now.
Ustad Vilayat Khan - A Legend
He was just eight years old when he made his first recording for the Megaphone Company.His professional career was extensive. He made several international tours, has numerous recordings and has scored music for several films, including Satyajit Ray's "Jalsagar".
However, his professional career was not without controversy, much of which was a result of his steadfast adherence to his principles. He was a longtime critic of the political machinations that were behind the awarding of many of India's honors. He refused the Padmabhushan (one of India's top civilian honors) and was a longtime critic of the manner in which All India Radio was run. The only title that he ever embraced was the title Aftab-e-Sitar (Sun of Sitar).
Aside from his own musical genius, he was a man with firm views and a clear idea of how he wanted to live life. In the same interview with Thapar, Khan said, “I don’t want to be a president or any pop star, I want to be in my own shell.
Yet I want to know that in my own shell, I am the pearl.
Whoever wants to know me will open the shell.”
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
One of his disciples, Mr. Dharambir Singh shared an interesting incident.
“It was sometime either in 1976 or 1977 when Ustadji got a telephone call from the office of Indira Gandhi. His young daughter Zila picked up the phone and said that she could not give the phone to her father as he was doing his riyaz. I was astonished — it was, after all, the prime minister of the country. Later that day, I asked Ustadji why he did not take the call from such an important person, and he told me, ‘The sitar is my companion for life. Prime Ministers will come and go but my relationship with the sitar is forever.”
(This incident Taken from ThePrint)
Remembering Abba - Ustad Vilayat Khan Sahib on his birthday
Learning from a good teacher is an experience that can sometimes be more profound than education itself.
This is how I feel about Ustad Vilayat Khan Sahib, whom we (his students) called Abba out of respect and love for him.
Unfortunately, I did not have the opportunity to learn from him for long. However, whatever time I spent with him was very valuable - every moment spent with him is an unforgettable experience of my life.
Teaching is one of the noblest professions. A good teacher not only helps the students to gain knowledge but also helps them to recognize their strengths and weaknesses.
Once, he told me that apart from practicing the lessons and compositions taught by the teacher - students should improve their personal skills and caliber also. They should enhance their Soch - their thought process, which is essential in shaping an individual's career and life.
He was one of the greatest musicians - awarded with 'Bharat Sitar Samrat' by the Artistes Association of India and 'Aftab-e-Sitar' - the bright Sun of the Sitar by the President of India.
The prime minister of India, Atal Bihari Vajpayee, said in a statement, ''Ustad Vilayat Khan was a child prodigy to whom goes the credit of taking the sitar beyond the shores of this country.''
Moreover, he is a legend because he changed the way Sitar was played before him. He invented a new style of Sitar playing called the Gayaki-Ang - the singing or vocal style. After listening to him, people used to say that he sings with his fingers.
Ustad Vilayat Khan looms so great over the Sitar-world. Today, the wave of Gayaki style of instrumental music -set in motion by him has influenced all of the Sitar music. The followers of the Vilayat Khan-style sitarists outnumber all other Gharanas. Whether they admit it or not, most Sitar players these days try to imitate him.
His renderings of the folk songs of different parts of India were also unique. His rendition of Chaiti, Bhatiyali, and Durga Bhavaani-Dayaani brought out the same deep emotions in the hearts of the listeners.
He had an exceptional musical mind and a photographic memory, which helped him to retain and mysteriously process his musical inputs.
One day, he heard a beggar woman singing in the street. He invited her to sing for him - paid her generously, and rendered her song as a bandish (composition) at a concert next evening.
The legacy of a musician consists of his style and his contributions to the world of music. Therefore, Ustad Vilayat Khan ranks as one of the greatest artists of the 20th century.
Though I did not have much time to learn from him and serve him, I feel fortunate to have received abundant love and blessings from him and Amma (his wife).
His elder son Ustad Shujat Hussain Khan is also a legend in his own way and one of the greatest Sitar players of this time. I am ever so grateful to him and his younger brother Hidayat Khan for their continual love and friendship.
'Rajan Sachdeva'
Links
Chaiti Dhun
Thumri Bhairavi
Bhavani - Dayani
https://youtu.be/ZF8KPoQ1BcA?t=745
Friday, August 27, 2021
सराय अथवा गेस्ट हाउस
जहां हर एक क्षण में अनेक विदा हो रहे हैं, और अनेक नए मेहमान प्रवेश कर रहे हैं।
अगर हम ध्यान से सोचें - तो मानव मन भी एक सराय - एक गेस्ट हाउस की तरह ही है
हमारे मन में भी हर पल नए नए विचार और नई भावनाएं - कभी खुशी कभी अवसाद - कभी दया कभी क्रूरता - कभी संतोष कभी लालच एवं कई अन्य क्षणिक भावनाएँ एक अप्रत्याशित आगंतुक - एक बिन बुलाए मेहमान के रुप में उभरती रहती हैं।
उन्हें रोका तो नहीं जा सकता - लेकिन हम उन पर नजर ज़रुर रख सकते हैं।
धारणाएँ, कल्पनाएं और आलोचनाएं - आशा, निराशा - दुःख और संताप भी एक अप्रत्याशित भीड़ के रुप में अचानक एक असावधान मन में प्रवेश कर जाती हैं और उसकी स्थिरता और शांति को पल भर में समाप्त कर देती हैं।
इसलिए -- इस से पहले कि अनचाहे विचार और अवांछित भावनाएं हमारे मन रुपी घर में स्थायी रुप से डेरा बना लें - या दीर्घकालिक निवासी बन जाएँ - हमें अपने विचारों पर कड़ी नज़र रखना बहुत ही ज़रुरी है।
' राजन सचदेव '
A Guest House
At every single moment - many are departing, and many new arrivals are entering this world.
Now - if we think about it - the human mind is also like a guest house.
There is a departure and a new arrival at every moment.
Every moment, a feeling of joy or depression - kindness or wickedness - contentment or greed or other momentary feelings keep emerging as an unexpected visitor. While the old thoughts and emotions keep on exiting.
Though we can not stop them, we can certainly watch and keep a check on them.
Assumptions and judgments - even crowds of sorrow, may unexpectedly enter an inattentive mind and sweep away its peace and composure.
Therefore, it is crucial to watch our thoughts constantly and candidly - before they become a permanent - or a long-term resident in the house of our minds.
ਆਸ਼ਾ ਮਨਸਾ ਤ੍ਰਿਸ਼ਨਾ ਰੂਪੀ ਬਾਰਿਸ਼ ਦੀਆਂ ਬੂੰਦਾਂ
ਇਹ ਇੱਛਾਵਾਂ ਅਤੇ ਲਾਲਸਾਵਾਂ - ਪਹਿਲਾਂ ਤਾਂ ਛੋਟੀਆਂ ਛੋਟੀਆਂ ਬੂੰਦਾਂ ਫਰਗੀਆਂ ਹੀ ਲਗਦੀਆਂ ਹਨ, ਪਰ ਹੌਲੀ ਹੌਲੀ ਇਕੱਠੀਆਂ ਹੋ ਕੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਛੱਪੜ - ਇੱਕ ਤਲਾਅ ਦੀ ਤਰਾਂ ਬਣ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਅਤੇ ਫਿਰ ਸਾਡਾ ਮਨ ਹਰ ਵੇਲੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਹੀ ਵਿਚਾਰਾਂ ਅਤੇ ਭਾਵਨਾਵਾਂ - ਉਨ੍ਹਾਂ ਇੱਛਾਵਾਂ ਅਤੇ ਲਾਲਸਾਵਾਂ ਦੇ ਸਰੋਵਰ ਵਿੱਚ ਹੀ ਤੈਰਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ - ਅਤੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਹੀ ਡੁੱਬ ਜਾਂਦਾ ਹੈ
ਗਿਆਨ ਰੂਪੀ ਸੂਰਜ ਦੀ ਰੌਸ਼ਨੀ ਤੇ ਗਰਮੀ ਨੂੰ ਇਨਾਂ ਵਿਚਾਰਾਂ ਅਤੇ ਇੱਛਾ ਰੂਪੀ ਮੀਂਹ ਦੀਆਂ ਬੂੰਦਾਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਣ ਦਿਓ - ਜੋ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬੱਦਲਾਂ ਦੀ ਤਰਾਂ ਉੱਪਰ ਉਠਾ ਕੇ ਹਕੀਕਤ ਦੀਆਂ ਉਚਾਈਆਂ ਤੱਕ ਲੈ ਜਾਣ ਲਈ ਸਮਰਥ ਹੈ ।
ਇਹ ਸੁੰਦਰ ਅਤੇ ਮਸ਼ਹੂਰ ਵੈਦਿਕ ਪ੍ਰਾਰਥਨਾ ਅੱਜ ਵੀ ਅਤਿਅੰਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਅਤੇ ਅਨੁਕਰਣ ਕਰਨ ਦੇ ਯੋਗ ਹੈ:
ਅਸਤੋ ਮਾ, ਸਦ ਗਮਯ
ਤਮਸੋ ਮਾ, ਜਯੋਤਿਰ ਗਮਯ
ਮਰਿਤਯੋਰ ਮਾ ਅਮ੍ਰਿਤਮ ਗਮਯ
ਅਰਥਾਤ --
ਝੂਠ ਤੋਂ ਸੱਚ - ਯਾਨੀ ਅਸਲੀਅਤ ਵੱਲ
ਹਨੇਰੇ ਤੋਂ ਚਾਨਣ ਵੱਲ - ਯਾਨੀ ਅਗਿਆਨਤਾ ਤੋਂ ਗਿਆਨ ਵੱਲ
ਅਤੇ ਮੌਤ ਤੋਂ ਅਮਰਤਾ ਵੱਲ -
ਭਾਵ, ਨਾਸ਼ਵਾਨ ਸ਼ਰੀਰ ਤੋਂ ਉੱਪਰ ਉੱਠ ਕੇ ਅਮਰ ਆਤਮਾ ਤੱਕ ਜਾਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ।
' ਰਾਜਨ ਸਚਦੇਵ '
Thursday, August 26, 2021
आशा और तृष्णा रुपी वर्षा की बूँदें
ये कामनाएं और तृष्णाएँ - प्रारम्भ में तो छोटी छोटी बूंदों की तरह लगती हैं, लेकिन धीरे धीरे इकट्ठा हो कर अंततः एक पोखर - एक तालाब की तरह बन जाती हैं। और फिर मन हर समय उन्हीं विचारों और भावनाओं - उन्हीं इच्छाओं एवं कामनाओं के सरोवर में ही तैरता रहता है - और अंततः उसी में डूब जाता है।
ज्ञान रुपी सूर्य के प्रकाश और गर्मी को इन विचारों और इच्छा रुपी बारिश की बूंदों तक पहुंचने दें - जो उन्हें बादल की तरह ऊपर उठा कर वास्तविकता के उच्च लोकों तक ले जाने में सक्षम है।
असतो मा, सद गमय
तमसो मा ज्योतिर्गमय
मृत्योर्मा अमृतं गमय
असत्य से सत्य - अर्थात वास्तविकता की ओर
अंधकार से प्रकाश की ओर - अर्थात अज्ञानता से ज्ञान की ओर
और मृत्यु से अमरत्व की ओर -
अर्थात नश्वर शरीर से ऊपर उठ कर अमर आत्मा तक जाने का प्रयत्न करें
' राजन सचदेव '
Raindrops of Thoughts and Desires
These thoughts and cravings - which may seem like tiny drops at the beginning, keep on collecting and eventually become like a puddle. We keep on swimming in the same pool of thoughts and passions all the time - until we get tired and exhausted and eventually get drowned in it.
Let the light and heat of the sun of Gyana reach these raindrops of thoughts - emotions and desires - and raise them upwards like a cloud - to the higher realms of reality.
Two types of people दो तरह के लोग
Those who are afraid to try
and those who are afraid you will succeed
दो तरह के लोग हैं जो आप से कहेंगे
एक वह जो कोशिश करने से डरते हैं
और दूसरे वो जो डरते हैं कि आप सफल हो जाएंगे
Wednesday, August 25, 2021
World Sanskrit Day - Shubh Janm Dinam Tubhyam - शुभ जन्मदिनं तुभ्यं
मारिया आंद्रेजिक - एक ओलंपिक खिलाड़ी जिसने अपना रजत पदक बेच दिया
बड़े बड़े लोग अक़्सर अपने भाषणों में निस्वार्थ सेवा करने की प्रेरणा भी देते रहते हैं।
लेकिन कभी-कभी, कुछ ऐसे लोग भी देखने को मिल जाते हैं - जो बातें करने और भाषण देने की बजाय चुपके से निस्वार्थ भाव से सेवा कर जाते हैं।
ऐसी ही एक कहानी पिछले कुछ दिनों में सामने आई है।
टोकियो ओलंपिक में भाग लेने वाली पोलैंड की एक खिलाड़ी मारिया मैग्डेलीना आंद्रेजिक के लिए ओलंपिक में जीते गए रजत पदक से ज्यादा महत्वपूर्ण बात कुछ और थी - जो उसके लिए रजत पदक से भी ज़्यादा मायने रखती थी।
उस ने एक अजनबी दम्पत्ति की सहायता करने के लिए - उनके आठ महीने के बच्चे की हार्ट सर्जरी के लिए पैसे का प्रबंध करने के लिए ओलम्पिक में जीता हुआ अपना रजत पदक नीलाम करने का फैसला किया।
उन्हें दुःख और दर्द का व्यक्तिगत अनुभव है
कुछ अरसा पहले वह स्वयं बोन कैंसर (bone cancer) की शिकार रह चुकी हैं।
इसलिए उन्होने स्वयं दर्द और कष्ट का प्रत्यक्ष अनुभव किया है।
वैसे तो हम सभी जीवन के उतार-चढ़ाव से गुजरते ही रहते हैं।
हम सब ने कभी न कभी अपने जीवन में कुछ न कुछ दर्द और पीड़ा का अनुभव किया है।
लेकिन हममें से कितने लोग हैं जो वास्तव में दूसरों के दर्द को सही मायने में समझते और महसूस करते हैं?
हममें से कितने लोग हैं जो दूसरों की मदद करने के लिए किसी ऐसी चीज़ का त्याग करने को तैयार हैं जिसे हासिल करने के लिए हमने सालों साल कड़ी मेहनत की हो?
--- ---- ---- --- ---- ---- --- ---- ----
मारिया 2016 के ओलंपिक में महज दो सेंटीमीटर के अंतर से ही पीछे रह गई थी और कोई पदक न ले पाईं।
लेकिन फिर से कई वर्षों की कठिन मेहनत के बाद इस बार वह रजत पदक जीतने में सफल हो गयीं।
एक अनुदान संचय समूह (Fundraiser page) के अनुसार, वह आठ महीने का बच्चा एक home hospice की देखरेख में है और उसे अमेरिका में ले जाकर तत्काल ऑपरेशन करने की आवश्यकता है।
मारिया ने कहा - मिलोस्ज़ेक मलिसा की सहायता के लिए शुरुआत तो पहले हो ही चुकी है।
मारिया ने कहा कि वह भी इसी तरह से किसी ज़रुरतमंद की मदद करना चाहती हैं।
इसलिए उस ने कई बाधाओं और कठिन परिश्रम से जीता हुआ वह रजत पदक - जो उसके निजी संघर्ष, विश्वास और सपनों का प्रतीक है - एक अनजान बच्चे की जान बचाने के लिए बेचने का फैसला कर लिया।
नीलामी के दौरान Poland की एक convenience store chain - Zabka (जॉबका) से एक लाख पच्चीस हज़ार डॉलर की उच्चतम बोली प्राप्त हुई - मारीया ने इसे स्वीकार करके यह राशि स्टैनफोर्ड यूनिवर्सिटी मेडिकल सेंटर में उस बच्चे की सर्जरी के लिए भेजने का निर्देश दिया।
मैडिकल सेंटर में धनराशि भेजने का बाद ज़ाबका ने वो पदक भी मारिया एंड्रेज़िक को वापस कर दिया -
यह कहकर कि - "हम अपने ओलंपिक खिलाड़ी के नेक भाव और दयालुता से अत्यंत प्रभावित हुए हैं और हमने ये फैसला किया है कि टोकियो ओलंपिक्स में जीता हुआ यह रजत पदक मारिया के पास ही रहेगा - जिन्होंने यह दिखा दिया है कि वह केवल खेलों में ही नहीं - बल्कि इंसानियत के तौर पर भी कितनी महान हैं।"
मारिया की निस्वार्थ सेवा भावना की प्रशंसा में - ज़ाबका द्वारा उठाया गया क़दम भी निस्वार्थ-भाव का ही एक और अनुकरणीय उदाहरण है।
(इंटरनेट से एकत्रित की गई जानकारी पर आधारित।)
We can only please some of the people
We can't please all the people - all the time
Tuesday, August 24, 2021
Duniya itni buri nahin hai -The world is not as bad as we think
Ghar say zaraa nikal kar dekho
(By: Ramesh Joshi)
The world is not as bad as we think it is.
Get out of your home - out of your comfort zone and look around with an open mind.
You will find a lot of goodness around - that there are so many good and loving, kind-hearted, honest, and genuine people who are ready to help others without putting a label of religion, caste, creed, or race.
Being human is to be gentle and kind.
That is why the Vedas proclaimed:
Manur-Bhava - Be a human.
Being human is the highest Dharma.
' Rajan Sachdeva '
दुनिया इतनी बुरी नहीं है
Monday, August 23, 2021
Maria Andrejczyk - An Olympian who sold her Silver Medal
But occasionally, we see some great people - who, instead of talking - simply do it.
The story of one such person has come to light in the last few days.
For Maria Magdalena Andrejczyk - a Polish javelin thrower - something mattered more than the silver medal she won in the Tokyo Olympics.
She decided to auction her medal to raise money to help a stranger - to pay for surgery for an 8-month-old baby with a heart defect.
She is a survivor of bone cancer herself.
We all go through ups and downs in life.
We all experience some pain and suffering in our own lives.
But how many of us truly understand and feel the pain of others?
How many of us are willing to sacrifice something we worked so hard to achieve - in order to help others?
Just days after the Tokyo Olympics, Maria Andrejczyk announced that she would sell her medal and give the money toward an operation for 8-month-old Miloszek Malysa.
Maria had missed winning a medal in the 2016 Rio de Janeiro Olympics by a mere two centimeters.
But this time, she won the silver medal.
However, she chose to sell the only Olympic medal she received to help a stranger.
According to a fundraiser page, the boy is under home hospice care and requires an urgent operation in the United States.
Maria said - Miloszek Malysa already has a head start - from a fundraiser for a boy who didn’t make it in time but whose amazing parents decided to pass on the funds they collected to help another child in need. And I also want to help in this way.
She received the highest bid of $125,000 from Zabka, a Polish convenience store chain - which she accepted and set the funds to help the child for surgery at Stanford University Medical Center.
Zabka, however, gave the medal back to Maria Andrejczyk by saying -
"We were moved by the beautiful and extremely noble gesture of our Olympian and we decided that the silver medal from Tokyo will remain with Ms. Maria, who showed how great she is."
Sunday, August 22, 2021
Read it Occasionally - Gaahay Gaahay isay padhaa keejay
(Do read it occasionally.
There is no better book than your own mind - your own self)
The hardest thing to read is our-self.
Reading others - judging and commenting on them is easy.
However, to evaluate ourselves - truthfully - is the first step on the spiritual journey that leads to the destination of eternal peace.
Therefore, the ancient Indian Scriptures insisted on searching within - not outside.
To search within - not outside - also means searching for our own shortcomings - not others.
To find the elements or emotions that might have contaminated or covered our-self and removing them.
When we stop judging others and start evaluating ourselves, we start progressing on the path to liberation.
दिल से बेहतर कोई किताब नहीं
Saturday, August 21, 2021
Count the Blessings - Complain no more
Because we have so much to thank for
Eyes to see and ears to hear
Things that make us happy and cheer
Nose to smell and tongue to talk
Hands to work and feet to walk
A brain - that can think rationally
and helps us make our choices freely
There is so much more from head to toe
That we hardly ever think of though
Have family and friends who love and care
in time of need - they are always there
There's so much more to contemplate
The gifts we have are all so great
Now it's time to do our part
Be grateful from the core of the heart
Whatever happens, comes what may
Pray, we should - every night and day
Not only when we need something
Not only when suffering and hurting
But because of what we have already
A healthy body and mind steady
What we have - admire and adore
Count the blessings, complain no more
Let us thank and praise the Almighty
And leave our life in his hands mighty
Friday, August 20, 2021
The best book to read दुनिया की सबसे अच्छी किताब
The best book to read is our own mind.
Thursday, August 19, 2021
श्रीकांत जिचकर - एक ऐसा गुणी व्यक्तित्व जिसके बारे में लोग नहीं जानते
जो -
डॉक्टर भी रहा हो,
बैरिस्टर भी रहा हो,
IPS अधिकारी भी रहा हो,
IAS अधिकारी भी रहा हो,
विधायक, मंत्री, सांसद भी रहा हो,
चित्रकार, फोटोग्राफर भी रहा हो,
मोटिवेशनल स्पीकर भी रहा हो,
पत्रकार भी रहा हो
कुलपति भी रहा हो
संस्कृत, गणित का विद्वान भी रहा हो
इतिहासकार भी रहा हो
जिसने काव्य रचना भी की हो !
अधिकांश लोग यही कहेंगे -
"क्या ऐसा संभव है ?आप एक व्यक्ति की बात कर रहे हैं या किसी संस्थान की ?"
पर भारतवर्ष में ऐसा एक व्यक्ति था
उस व्यक्ति का नाम है -
डॉ. श्रीकांत जिचकर !
श्रीकांत जिचकर का जन्म 1954 में एक संपन्न मराठा कृषक परिवार में हुआ था !
वह भारत के सर्वाधिक पढ़े-लिखे व्यक्ति थे, जो गिनीज बुक ऑफ रिकॉर्ड में दर्ज है !
डॉ. श्रीकांत ने 20 से अधिक डिग्रीयां हासिल की थीं !
कुछ रेगुलर व कुछ पत्राचार के माध्यम से !
वह भी फर्स्ट क्लास, और अनेकों गोल्डमेडल ले कर।
उनकी डिग्रियां/ शैक्षणिक योग्यता इस प्रकार थीं...
MBBS,
LLB, LLM
M.A हिस्ट्री
M.A साइकोलॉजी
M.A सोशियोलॉजी
M.A पॉलिटिकल साइंस
1981 में महाराष्ट्र में विधायक बने और 1992 से लेकर 1998 तक राज्यसभा सांसद रहे !
1980 में आई ए एस की केवल 4 महीने की नौकरी के बाद इस्तीफा दे दिया !
26 वर्ष की उम्र में देश के सबसे कम उम्र के विधायक बने, महाराष्ट्र सरकार में मंत्री भी बने और 14 पोर्टफोलियो हासिल कर सबसे प्रभावशाली मंत्री रहे !
महाराष्ट्र में पुलिस सुधार किये !
1992 से लेकर 1998 तक बतौर राज्यसभा सांसद संसद की बहुत सी समितियों के सदस्य रहे, और वहाँ भी महत्वपूर्ण कार्य किये !
1999 में कैंसर लास्ट स्टेज का डायग्नोज हुआ, डॉक्टर ने कहा आपके पास केवल एक महीना है !
अस्पताल में मृत्यु शैया पर पड़े हुए भी आध्यात्मिक विचारों के धनी श्रीकांत जिचकर ने आस नहीं छोड़ी ।
उसी दौरान एक सन्यासी साधू महात्मा अस्पताल में उनसे मिलने के लिए आए - उन्हें ढांढस बंधाया और संस्कृत भाषा तथा शास्त्रों का अध्ययन करने के लिए प्रेरित किया ।
स्वस्थ होते ही राजनीति से सन्यास लेकर...संस्कृत में डी.लिट. की उपाधि अर्जित की !
वे कहा करते थे - "संस्कृत भाषा के अध्ययन के बाद मेरा जीवन ही परिवर्तित हो गया है ! मेरी ज्ञान पिपासा अब पूर्ण हुई है !"
यू-ट्यूब पर उनके तीन मोटिवेशनल हेल्थ फिटनेस संबंधित वीडियो भी उपलब्ध हैं !
ऐसे असाधारण प्रतिभा के लोग, आयु के मामले में निर्धन ही देखे गए हैं ।
अति मेधावी, अति प्रतिभाशाली व्यक्तियों का जीवन ज्यादा लंबा नहीं होता ।
आदि शंकराचार्य, महर्षि दयानंद सरस्वती और स्वामी विवेकानंद भी अधिक उम्र नहीं जी पाए थे !
2 जून 2004 को नागपुर से 60 किलोमीटर दूर महाराष्ट्र में ही एक भयंकर सड़क हादसे में श्रीकांत जिचकर का निधन हो गया !
संस्कृत भाषा के प्रचार प्रसार व Holistic health को लेकर उनका कार्य अधूरा ही रह गया !
दुर्भाग्य से हमारे देश में ऐसे गुणी व्यक्तियों की अधिक चर्चा नहीं होती जिनके जीवन से कितने ही युवाओं को प्रेरणा मिल सकती है। अधिकांश लोग तो उनका नाम तक भी नहीं जानते।
ऐसे शिक्षक, ज्ञानी, उत्साही व्यक्तित्व - चिकित्सक, विधि विशेषज्ञ, प्रशासक व राजनेता के मिश्रित एवं महान व्यक्तित्व को शत शत नमन !
Shrikant Jichkar - A virtuous personality that we hardly know about
been an IPS officer and an IAS officer -
MLA, MP, and a Minister also.
That was also a painter and a photographer -
Also a scholar of Sanskrit and Mathematics -
The one who has also composed poetry!
Most people would say - "is this possible?
Are you talking about an individual or an institution?"
There was such a person in India -
The name of that person was -
Dr. Shrikant Jichkar!
Shrikant Jichkar was born in 1954 in an affluent Maratha farming family.
He was the most educated person in India, which is recorded in the Guinness Book of Records.
Dr. Shrikant had obtained more than 20 degrees!
Some regular and some through correspondence.
That too in first-class and gold medalist.
His degrees/educational qualifications were as follows...
MBBS,
LLB
LLM
MBA
Bachelor in journalism
M. A. English
M.A Hindi
M.A Psychology
M.A Political Science
M.A. Archeology
M.A. Anthropologie
D. Lit in Sanskrit - university topper
Srikant Jichkar was also an IPS officer of the 1978 batch and an IAS officer of the 1980 batch.
He became MLA in Maharashtra in 1981
and a Rajya Sabha MP from 1992 to 1998!
Shrikant Jichkar spent all his time from 1973 to 1990 preparing for university exams.
He resigned in 1980 after doing only 4 months job of IAS.
Became the youngest MLA of the country at the age of 26, also became a minister in the Maharashtra government -
He did many Police reforms in Maharashtra!
As a Rajya Sabha MP from 1992 to 1998, he was a member of many other committees and did many important works there!
The last stage of cancer was diagnosed in 1999 - the doctors said he had only one month!
He was lying on his death bed at the hospital...
But Shrikant Jichkar, rich in spiritual thoughts, did not give up.
During that time, a monk came to see him at the hospital.
He consoled him and inspired him to study Sanskrit language scriptures.
"You can't die now... you have a lot of work to do now!" The monk said.
Miraculously, Shrikant Jichkar made a complete recovery!
As soon as he became healthy, he retired from politics and studied Sanskrit, and earned a D.Litt degree in Sanskrit - which is the highest degree in any field.
He used to say - "My life has changed after studying the Sanskrit language! My thirst for knowledge is fulfilled!"
He established Sandipani School in Pune and Kalidas Sanskrit University in Nagpur - of which he also became the first vice-chancellor.
His library was the biggest personal library of any individual person, containing about 52000 books.
His only dream was to have at least one Sanskrit language scholar in every household in India - and no family should suffer from lifestyle diseases like diabetes.
There are three of his motivational health fitness related videos available on youtube!
People of such extraordinary talent have been seen as inadequate in terms of age.
The life of every meritorious, very talented people is not very long.
Shankaracharya, Maharishi Dayanand Saraswati, and Vivekananda also did not live long!
On June 2, 2004, Shrikant Jichkar died in a horrific road accident in Maharashtra, 60 km from Nagpur.
His work regarding the promotion of Sanskrit language and Holistic health remained incomplete.
Unfortunately, even in India, no one knows about him and the media hardly talks about such a virtuous person whose life can inspire so many youths.
Salute to the mixed personality of such teacher, knowledgeable, enthusiastic personality, doctor, legal expert, administrator, and politician!
(Parts of the story taken from an unknown author - Wikipedia and India Times)
Wednesday, August 18, 2021
ज़माना ख़राब है Zamaana kharaab hai
वक़्त देख के यहाँ सब बदलते नक़ाब हैं
Logon ko pehchaananay kee koshishen tu chhod day
Tuesday, August 17, 2021
There are only two choices दो ही रास्ते हैं
1. Give it away
2. Or leave it behind.
प्रकृति ने सिर्फ दो ही रास्ते दिए हैं
1. या तो देकर जाएँ
2. या फिर छोड़कर जाएँ
Monday, August 16, 2021
No one's life is Perfect
Friday, August 13, 2021
नीति और नियम या प्रेमा भक्ति?
एक बार, आदि शंकराचार्य ने एक धर्माचार्य को अपने शिष्यों को मंत्रों का पाठ करते समय व्याकरण संबंधी गलतियों और अशुद्ध उच्चारण के लिए बुरी तरह डांटते हुए देखा।
यह देखकर शंकराचार्य ने कहा:
अर्थात :
Rules Or Devotion?
Undoubtedly, changing or missing some words - or pronouncing the words in such a way that may change the meaning of the verse is not good. However, understanding and contemplating the real meaning and essence of the message is more important than anything else.
Once, Adi Shnkracharya saw a priest scolding his disciples for the grammatical and pronunciational mistakes they made while reciting the holy Mantras.
Seeing this, Shankracharya said:
भज गोविन्दं भज गोविन्दं गोविन्दं भज मूढमते ।
सम्प्राप्ते सन्निहिते काले नहि नहि रक्षति डुकृङ्करणे ॥ १॥
Meaning:
Thursday, August 12, 2021
ਸੱਚੀ ਸਫਲਤਾ ਦੂਜਿਆਂ ਦੀ ਹਾਰ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਹੈ
ਜੇ ਉੱਚਾ ਉੱਠਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਆਪਣੀ ਸ਼ਕਤੀ ਨਾਲ ਉੱਪਰ ਉਠੋ -
ਦੂਜਿਆਂ ਦੀਆਂ ਕਮਜ਼ੋਰੀਆਂ ਦਾ ਫਾਇਦਾ ਉਠਾ ਕੇ ਨਹੀਂ -
ਦੂਜਿਆਂ ਦੀਆਂ ਕਮੀਆਂ ਨੂੰ ਉਛਾਲ ਕੇ - ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਸਾਰਿਤ ਕਰਕੇ ਨਹੀਂ
ਬਲਕਿ ਆਪਣੀ ਪ੍ਰਤਿਭਾ ਨੂੰ ਉਜਾਗਰ ਕਰਕੇ।
ਸੱਚੀ ਸਫਲਤਾ ਦੂਜਿਆਂ ਦੀ ਹਾਰ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਹੈ -
ਬਲਕਿ ਤੁਹਾਡੀ ਆਪਣੀ ਪ੍ਰਤਿਭਾ ਅਤੇ ਯਤਨਾਂ ਵਿੱਚ ਹੈ।
' ਰਾਜਨ ਸਚਦੇਵ '
सच्ची सफलता दूसरों की हार में नहीं
न कि दूसरों की कमजोरियों का फायदा उठाकर।
दूसरों की कमियां उछाल कर - उन्हें प्रसारित करके नहीं -
सच्ची सफलता दूसरों की हार में नहीं -
Fight with your own strength
Wednesday, August 11, 2021
ਸਤਿਕਾਰਯੋਗ ਵੀ. ਡੀ. ਨਾਗਪਾਲ ਜੀ - ਸ਼ਰਧਾਂਜਲੀ ਅਤੇ ਯਾਦਗਾਰਾਂ
' ਜਾਤਸ੍ਯ ਹਿ ਧ੍ਰੁਵੋ ਮ੍ਰਤਯੂ '
ਭਾਵ ਜਿਸ ਨੇ ਜਨਮ ਲਿਆ ਹੈ, ਉਸਦੀ ਮੌਤ ਵੀ ਨਿਸ਼ਚਿਤ ਹੈ।
ਇਹ ਕੁਦਰਤ ਦਾ ਨਿਯਮ ਹੈ। ਜੋ ਵੀ ਸੰਸਾਰ ਵਿੱਚ ਆਉਂਦਾ ਹੈ ਉਹ ਇੱਕ ਦਿਨ ਸੰਸਾਰ ਤੋਂ ਚਲਾ ਜਾਏਗਾ।
ਪਰ ਕੁਝ ਲੋਕ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ - ਜੋ ਸਾਡੇ ਦਿਮਾਗ ਤੇ ਅਮਿੱਟ ਛਾਪ ਛੱਡ ਜਾਂਦੇ ਹਨ - ਇਹੋ ਜਿਹੀਆਂ ਖੂਬਸੂਰਤ ਯਾਦਾਂ ਪਿੱਛੇ ਛੱਡ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਅਸੀਂ ਹਰ ਵਕਤ ਪ੍ਰੇਰਣਾ ਲੈ ਸਕਦੇ ਹਾਂ ।
ਅਜਿਹੀ ਇੱਕ ਮਹਾਨ ਸ਼ਖਸੀਅਤ ਸਨ, ਸਤਿਕਾਰਯੋਗ ਸ਼੍ਰੀ ਵੀਡੀ ਨਾਗਪਾਲ ਜੀ - ਜਿਨਾਂ ਨੇ ਮੇਰੀ ਜਵਾਨੀ ਵਿੱਚ ਮੇਰੇ ਵਿਚਾਰਾਂ ਨੂੰ ਸਹੀ ਦਿਸ਼ਾ ਅਤੇ ਮੇਰੇ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ।
ਸੰਨ 1969 ਵਿੱਚ ਸਰਕਾਰੀ ਮਹਿਲਾ ਕਾਲਜ, ਜਦੋਂ ਮੈਂ ਪਟਿਆਲਾ ਵਿੱਚ ਜੂਨੀਅਰ ਲੈਕਚਰਾਰ ਦੇ ਪਦ ਤੇ ਜਵਾਇਨ ਕੀਤਾ, ਤਾਂ ਉਸ ਸਮੇਂ ਸਤਿਕਾਰਯੋਗ ਨਾਗਪਾਲ ਜੀ ਪੰਜਾਬ ਬਿਜਲੀ ਬੋਰਡ ਵਿੱਚ ਬਤੌਰ ਜੇ. ਈ. ਸਨ । ਉਨ੍ਹੀਂ ਦਿਨੀਂ ਮੈਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਸੰਤ ਨਿਰੰਕਾਰੀ ਸਤਿਸੰਗ ਭਵਨ, ਪਟਿਆਲਾ ਵਿਖੇ ਮਿਲਿਆ।
ਪਿਤਾ ਜੀ (ਸੰਤ ਅਮਰ ਸਿੰਘ ਜੀ) ਨਾਗਪਾਲ ਜੀ ਦੇ ਬਹੁਤ ਨੇੜੇ ਸਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਕਰਦੇ ਸਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਸਤਿਕਾਰ ਦਿੰਦੇ ਸਨ ।
ਸ਼ਨੀਵਾਰ, ਐਤਵਾਰ ਅਤੇ ਛੁੱਟੀਆਂ ਦੇ ਦੌਰਾਨ, ਮੈਨੂੰ ਪਿਤਾ ਜੀ ਦੇ ਪ੍ਰਚਾਰ ਦੌਰੇ ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਜਾਣ ਦਾ ਸੁਭਾਗ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਇਆ। ਵਿਸਾਖੀ ਰਾਮ ਪਾਗਲ ਜੀ (ਅਮਰ ਜੀ), ਸੁਸ਼ੀਲ ਕੁਮਾਰ ਸੇਵਕ ਜੀ ਅਤੇ ਭੈਣ ਆਸ਼ਾ ਜੀ ਹਮੇਸ਼ਾ ਹੀ ਨਾਲ ਹੁੰਦੇ ਅਤੇ ਸਮੇਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਪ੍ਰਚਾਰ ਦੌਰਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸਤਿਕਾਰਯੋਗ ਨਾਗਪਾਲ ਜੀ ਵੀ ਨਾਲ ਹੁੰਦੇ ਸਨ ।
ਇੱਕ ਸੰਗਤ ਤੋਂ ਦੂਜੀ ਜਗ੍ਹਾ ਸਤਿਸੰਗ ਲਈ ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਸਟੇਸ਼ਨ ਵੈਗਨ ਵਿੱਚ ਯਾਤਰਾ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ, ਪਿਤਾ ਜੀ ਸਾਨੂੰ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਸਮਝਾਉਂਦੇ ਸਨ ਅਤੇ ਅਕਸਰ ਸਾਨੂੰ ਡੂੰਘੀ ਅਧਿਆਤਮਕ ਸਿੱਖਿਆ ਦਿੰਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ।
ਸੰਗਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਜਾਂ ਜਦੋਂ ਵੀ ਸਾਡੇ ਕੋਲ ਸਮਾਂ ਹੁੰਦਾ, ਅਸੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਗੱਲ 'ਤੇ ਚਰਚਾ ਕਰਦੇ - ਆਪਣੇ ਵਿਚਾਰ ਅਤੇ ਅਨੁਭਵ ਵੀ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਨਾਲ ਸਾਂਝੇ ਕਰਦੇ । ਹੌਲੀ ਹੌਲੀ ਮੈਂ ਨਾਗਪਾਲ ਜੀ ਨਾਲ ਬਹੁਤ ਲਗਾਵ ਹੋ ਗਿਆ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਸਾਡੇ ਵਿੱਚ ਉਮਰ ਦਾ ਬਹੁਤ ਅੰਤਰ ਸੀ - ਉਹ ਮੇਰੇ ਨਾਲੋਂ ਬਹੁਤ ਵੱਡੇ ਸੀ ਪਰ ਫਿਰ ਵੀ ਸਾਡੇ ਵਿਚਕਾਰ ਇੱਕ ਦੋਸਤਾਨਾ ਰਿਸ਼ਤਾ ਕਾਇਮ ਹੋ ਗਿਆ - ਅਸੀਂ ਚੰਗੇ ਦੋਸਤ ਵੀ ਬਣ ਗਏ ਪਰ ਫਿਰ ਵੀ ਮੇਰੇ ਦਿਲ ਵਿੱਚ ਉਨਾਂ ਲਈ ਹਮੇਸ਼ਾ ਆਦਰ ਅਤੇ ਸਤਿਕਾਰ ਰਿਹਾ । ਮੈਂ ਇੱਕ ਵੱਡੇ ਭਰਾ ਵਾਂਗ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਇੱਜ਼ਤ ਕਰਦਾ ਸੀ - ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਮੈਨੂੰ ਇੱਕ ਛੋਟੇ ਭਰਾ ਵਾਂਗ ਪਿਆਰ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਜੀਵਨ ਦੇ ਹਰ ਮੋੜ ਤੇ ਮੇਰੀ ਅਗਵਾਈ ਕੀਤੀ ।
ਕਈ ਵਾਰ ਅਜਿਹਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇੱਕ ਛੋਟੀ ਜਿਹੀ ਘਟਨਾ ਵੀ ਸਾਡੇ ਜੀਵਨ ਤੇ ਡੂੰਘਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਛੱਡ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ।
ਅਜਿਹੀ ਹੀ ਇੱਕ ਨਾ ਭੁੱਲਣ ਵਾਲੀ ਘਟਨਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਮੇਰੇ ਨਾਲ ਹੋਈ - ਜਿਸ ਨੇ ਨਾ ਸਿਰਫ ਮੇਰਾ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕੀਤਾ ਬਲਕਿ ਮੇਰੀ ਸੋਚ ਨੂੰ ਵੀ ਹਮੇਸ਼ਾ ਲਈ ਬਦਲ ਦਿੱਤਾ । ਮੈਂ ਇਸ ਘਟਨਾ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਕਈ ਵਾਰ ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਅਤੇ ਸਮੂਹਿਕ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਅਤੇ ਸੰਗਤਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਕੀਤਾ ਹੈ ।
ਇੱਕ ਵਾਰ, ਇੱਕ ਛੋਟੀ ਜਿਹੀ ਗੱਲ ਤੇ, ਪਿਤਾ ਜੀ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਸਾਰਿਆਂ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਝਿੜਕਿਆ ਅਤੇ ਗੁੱਸੇ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਕੁਝ ਕਹਿ ਦਿੱਤਾ।
ਮੈਨੂੰ ਬੁਰਾ ਲੱਗਾ। ਮੈਂ ਅਪਮਾਨਿਤ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤਾ।
ਹਾਲਾਂਕਿ ਮੈਂ ਹਰ ਸਵੇਰ ਅਤੇ ਸ਼ਾਮ ਨੂੰ ਸੰਗਤ ਵਿੱਚ ਜਾਂਦਾ ਰਿਹਾ, ਪਰ ਸੰਗਤ ਦੇ ਅੰਤ ਤੇ, ਮੈਂ ਓਥੋਂ ਤੁਰੰਤ ਨਿਕਲ ਜਾਂਦਾ ਅਤੇ ਸੰਗਤ ਦੇ ਸਮੇਂ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ, ਭਵਨ ਵਿੱਚ ਵੀ ਜਾਣਾ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਇੱਥੋਂ ਤਕ ਕਿ ਜਦੋਂ ਵੀ ਪਿਤਾ ਜੀ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਪ੍ਰਚਾਰ ਦੇ ਟੂਰ ਤੇ ਨਾਲ ਆਉਣ ਲਈ ਕਿਹਾ, ਮੈਂ ਵਿਅਸਤ ਹੋਣ ਦਾ ਬਹਾਨਾ ਕਰਕੇ ਟੂਰ ਤੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਮਨਾ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਉਹ ਸਮਝ ਗਏ ਅਤੇ ਇੱਕ ਸ਼ਾਮ ਜਦੋਂ ਨਾਗਪਾਲ ਜੀ ਭਵਨ ਵਿੱਚ ਆਏ ਤਾਂ ਪਿਤਾ ਜੀ ਨੇ ਉਨਾਂ ਨੂੰ ਕਿਹਾ - ਲਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਰਾਜਨ ਮੇਰੇ ਨਾਲ ਨਾਰਾਜ਼ ਹੈ। ਉਹ ਤੁਹਾਡਾ ਬਹੁਤ ਸਤਿਕਾਰ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਤੁਹਾਨੂੰ ਵੱਡੇ ਭਰਾ ਦੀ ਤਰਾਂ ਮੰਨਦਾ ਹੈ - ਇਸ ਲਈ ਤੁਸੀਂ ਉਸ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕਰੋ।
ਨਾਗਪਾਲ ਜੀ ਮੇਰੇ ਨਿਵਾਸ ਤੇ ਆਏ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ, ਮੈਂ ਦੇਸੀ ਮਹਿਮਾਣਦਾਰੀ ਵਿੱਚ ਡਾ. ਦਲੀਪ ਸਿੰਘ ਦੇ ਘਰ ਕਿਰਾਏ ਦੇ ਇਕ ਕਮਰੇ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦਾ ਸੀ। ਕਿਉਂਕਿ ਸਾਡਾ ਰਿਸ਼ਤਾ ਦੋਸਤਾਨਾ ਵੀ ਸੀ, ਇਸ ਲਈ ਮੈਂ ਨਾਗਪਾਲ ਜੀ ਨਾਲ ਖੁੱਲ੍ਹ ਕੇ ਗੱਲਾਂ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪਿਤਾ ਜੀ ਨੇ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ - ਪਿਤਾ ਜੀ ਨੇ ਓਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ - ਪਿਤਾ ਜੀ ਨੂੰ ਇਹ ਨਹੀਂ ਕਹਿਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਸੀ-- - -
ਉਹ ਇਕਦਮ ਮੇਰੀ ਗੱਲ ਨੂੰ ਕੱਟ ਕੇ ਕਹਿਣ ਲੱਗੇ ਕਿ ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਇਹ ਕਹੋ ਕਿ ਅਮਰ ਸਿੰਘ ਜੀ ਨੇ ਇਹ ਕਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਕਿਹਾ ਹੈ - ਫਿਰ ਤਾਂ ਠੀਕ ਹੈ - ਪਰ ਇੱਕ ਪਾਸੇ ਤੁਸੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪਿਤਾ ਜੀ ਕਹਿ ਰਹੇ ਹੋ ਅਤੇ ਫਿਰ ਤੁਸੀਂ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸ਼ਿਕਾਇਤਾਂ ਵੀ ਕਰ ਰਹੇ ਹੋ?
ਉਨ੍ਹਾਂ ਅੱਗੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਨੂੰ ਪਿਤਾ ਕਹਿਣ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਉਸ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਚਾ ਸਨਮਾਨ ਦੇ ਰਹੇ ਹੋ।
ਜਾਂ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪਿਤਾ ਨਾ ਕਹੋ ਅਤੇ ਜੇ ਪਿਤਾ ਮੰਨਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਜ਼ਰਾ ਸੋਚੋ - ਕੀ ਪਿਤਾ ਦੇ ਝਿੜਕਣ ਤੇ ਪਿਤਾ ਨੂੰ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ?
ਇਸੇ ਲਈ ਮੇਰੇ ਵੀਰ - ਮੇਰੇ ਦੋਸਤ - ਜਾਂ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਭਾਈ ਅਮਰ ਸਿੰਘ ਜੀ ਕਹਿ ਕੇ ਸੰਬੋਧਨ ਕਰੋ - ਪਿਤਾ ਜੀ ਨਹੀਂ।
ਅਤੇ ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਸੱਚਮੁੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਿਤਾ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਇੱਜ਼ਤ ਕਰਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਇਸਨੂੰ ਆਪਣੇ ਕਰਮਾਂ ਦੁਆਰਾ ਜ਼ਾਹਰ ਕਰੋ - ਕਿਉਂਕਿ ਕੀਮਤ ਸ਼ਬਦਾਂ ਦੀ ਨਹੀਂ, ਕਰਮਾਂ ਦੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਇਹ ਸੁਣ ਕੇ, ਮੈਂ ਅਵਾਕ ਰਹਿ ਗਿਆ ਅਤੇ ਉਸੇ ਸਮੇਂ ਪਿਤਾ ਜੀ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਕਰਨ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਭਵਨ ਵਿੱਚ ਚਲਾ ਗਿਆ।
ਇਹ ਮੇਰੇ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਹੀ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਘਟਨਾ ਸੀ ਜਿਸਨੇ ਮੈਨੂੰ ਇੱਕ ਛੋਟੀ ਜਿਹੀ ਗੱਲ ਲਈ ਇੱਕ ਮਹਾਨ ਸੰਤ ਅਮਰ ਸਿੰਘ ਜੀ ਤੋਂ ਦੂਰ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਚਾ ਲਿਆ - ਇੱਕ ਐਸਾ ਸੰਤ ਜਿਸਦੀ ਮੁਲਾਕਾਤ ਕਿਸੇ ਦੇ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਕਿਸਮਤ ਦੀ ਗੱਲ ਸੀ।
----------------------------------------------------
ਨਾਗਪਾਲ ਜੀ ਪਟਿਆਲਾ ਤੋਂ 10-12 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੂਰ ਇੱਕ ਛੋਟੇ ਜਿਹੇ ਕਸਬੇ ਨੰਦਪੁਰ ਕੇਸ਼ੋ ਵਿੱਚ ਪਰਿਵਾਰ ਸਹਿਤ ਰਹਿੰਦੇ ਸੀ। ਮੈਂ ਕਈ ਵਾਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮਿਲਣ ਲਈ ਉੱਥੇ ਜਾਇਆ ਕਰਦਾ ਸੀ। ਮੈਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਤਨੀ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਵੱਡੀ ਭੈਣ ਮੰਨਦਾ ਸੀ ਅਤੇ ਉਹ ਮੈਨੂੰ ਰੱਖੜੀ ਬੰਨ੍ਹਦੀ ਸੀ।
ਨੰਦਪੁਰ ਕੇਸ਼ੋ ਵਿੱਚ ਹੀ ਨਾਗਪਾਲ ਜੀ ਦੇ ਪਿਤਾ ਨਾਲ ਵੀ ਮਿਲਣਾ ਹੋਇਆ।
ਇੱਕ ਵਾਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਵਿਸ਼ਨ ਬਚਪਨ ਤੋਂ ਹੀ ਨਿਮਰ ਅਤੇ ਸੰਤ ਸੁਭਾਅ ਦਾ ਸੀ।
ਮੈਂ ਪੁੱਛਿਆ ਵਿਸ਼ਨ ਕੌਣ?
ਉਹ ਹੱਸ ਪਏ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦੱਸਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਮੈਨੂੰ ਨਹੀਂ ਸੀ ਪਤਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਨਾਮ ਵਿਸ਼ਨ ਦਾਸ ਸੀ - ਕਿਉਂਕਿ ਅਸੀਂ ਸਾਰੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹਮੇਸ਼ਾ ਨਾਗਪਾਲ ਜੀ ਦੇ ਨਾਮ ਨਾਲ ਹੀ ਜਾਣਦੇ ਸੀ।
----------------------------------------------------
ਸੰਨ 1971 ਵਿੱਚ ਮੈਂ ਬਾਬਾ ਗੁਰਬਚਨ ਸਿੰਘ ਜੀ ਮਹਾਰਾਜ ਦੇ ਆਦੇਸ਼ ਤੇ ਕਾਲਜ ਦੀ ਸਰਵਿਸ ਛੱਡ ਕੇ ਜੰਮੂ ਚਲਾ ਗਿਆ।
ਇਧਰ ਨਾਗਪਾਲ ਜੀ ਦੀ ਬਦਲੀ ਮੁਕਤਸਰ ਵਿੱਚ ਹੋ ਗਈ ਅਤੇ ਬਾਬਾ ਗੁਰਬਚਨ ਸਿੰਘ ਜੀ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਉੱਥੇ ਨਵੇਂ ਬਣੇ ਭਵਨ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਦਾ ਆਦੇਸ਼ ਦਿੱਤਾ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਗੁਰੂ ਦਾ ਆਦੇਸ਼ ਤਾਂ ਮੱਨਿਆ ਪਰ ਜਿੰਨਾ ਚਿਰ ਉਹ ਉਥੇ ਰਹੇ - ਮਾਸਿਕ ਕਿਰਾਇਆ ਦਿੰਦੇ ਰਹੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਸੀ ਕਿ ਜੇ ਉਹ ਕਿਤੇ ਹੋਰ ਕਿਰਾਏ ਤੇ ਰਹਿੰਦੇ, ਤਾਂ ਉੱਥੇ ਵੀ ਕਿਰਾਇਆ ਦੇਣਾ ਪੈਂਦਾ।
ਇਥੋਂ ਤਕ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਭਵਨ ਦੇ ਰਿਹਾਇਸ਼ੀ ਹਿੱਸੇ (portion) ਦੀਆਂ ਬਿਜਲੀ ਦੀਆਂ ਤਾਰਾਂ ਨੂੰ ਭਵਨ ਦੇ ਬਾਕੀ ਹਿੱਸੇ ਤੋਂ ਵੀ ਵੱਖ ਕਰਵਾ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਹਿੱਸੇ ਦੀ ਬਿਜਲੀ ਦਾ ਬਿੱਲ ਖੁਦ ਅਦਾ ਕਰਦੇ ਰਹੇ।
ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਪ੍ਰਚਾਰ ਟੂਰ ਦੌਰਾਨ ਮੈਨੂੰ ਅਕਸਰ ਮੁਕਤਸਰ ਜਾਣ ਅਤੇ ਨਾਗਪਾਲ ਜੀ ਦੇ ਚਰਨਾਂ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਦਾ ਸ਼ੁਭ ਮੌਕਾ ਮਿਲਿਆ। ਉਨ੍ਹੀਂ ਦਿਨੀਂ ਮਹਾਤਮਾ ਸੁਰਜੀਤ ਸਿੰਘ ਜੀ ਵਿਰਕ ਵੀ ਮੁਕਤਸਰ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੇ ਸਨ, ਇਸ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਵੀ ਸਮਾਂ ਬਿਤਾਊਣ ਦਾ ਮੌਕਾ ਮਿਲਿਆ।
ਇੱਕ ਵਾਰ ਗੱਲਾਂ ਹੀ ਗੱਲਾਂ ਵਿੱਚ, ਮੈਂ ਨਾਗਪਾਲ ਜੀ ਦੇ ਭਵਨ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਦਾ ਕਿਰਾਇਆ ਦੇਣ ਅਤੇ ਬਿਜਲੀ ਦੇ ਬਿੱਲਾਂ ਆਦਿ ਦਾ ਭੁਗਤਾਨ ਕਰਨ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਕੀਤੀ ਤਾਂ ਓਹ ਕਹਿਣ ਲੱਗੇ ਕਿ ਇਹ ਕੋਈ ਵੱਡੀ ਗੱਲ ਨਹੀਂ ਹੈ - ਮੈਂ ਤਾਂ ਸਿਰਫ ਪਿਤਾ ਜੀ ਦੀਆਂ ਸਿੱਖਿਆਵਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹਾਂ।
ਦ੍ਰਿੜ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਦੇ ਨਾਲ ਨਾਲ ਇਮਾਨਦਾਰੀ, ਵਫਾਦਾਰੀ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਸਿਧਾਂਤਾਂ ਦੀ ਦ੍ਰਿੜਤਾ ਅਤੇ ਲਗਨ ਨਾਲ ਪਾਲਣਾ ਕਰਨਾ - ਇਹ ਕੁਝ ਅਜਿਹੀਆਂ ਅਨਮੋਲ ਸਿੱਖਿਆਵਾਂ ਸਨ ਜੋ ਪਿਤਾ ਸੰਤ ਅਮਰ ਸਿੰਘ ਜੀ ਨੇ ਹਮੇਸ਼ਾ ਸਾਨੂੰ ਸਿਖਾਈਆਂ ਅਤੇ ਨਾਗਪਾਲ ਜੀ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਸਿੱਖਿਆਵਾਂ ਨੂੰ ਅਮਲੀ ਰੂਪ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਇਸਨੂੰ ਆਪਣੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦਾ ਅਨਿੱਖੜਵਾਂ ਅੰਗ ਬਣਾ ਲਿਆ।
ਇੱਕ ਮਹਾਨ ਸੰਤ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਲ, ਉਹ ਇੱਕ ਕੁਸ਼ਲ ਪ੍ਰਬੰਧਕ ਵੀ ਸਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦਿਲ ਵਿੱਚ ਸਤਿਗੁਰੂ ਪ੍ਰਤੀ ਸ਼ਰਧਾ ਅਤੇ ਸਰਬਸ਼ਕਤੀਮਾਨ ਨਿਰੰਕਾਰ ਤੇ ਪੂਰਾ ਭਰੋਸਾ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਸੀ। ਜਿੱਥੇ ਉਹ ਆਪਣੇ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨੀਕ ਫਰਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਨਿਭਾਉਣ ਵਿੱਚ ਕੁਸ਼ਲ ਸਨ, ਓਥੇ ਉਹ ਇੱਕ ਨਿਮਰ ਅਤੇ ਸ਼ੁੱਧ ਦਿਲ ਸੰਤ ਵੀ ਸਨ। ਇੱਕ ਕੁਸ਼ਲ ਪ੍ਰਬੰਧਕ ਅਤੇ ਉੱਚ ਅਧਿਕਾਰੀ ਹੋਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਅਧਿਆਤਮਕ ਪੱਖ ਅਤੇ ਪਵਿੱਤਰ ਸੁਭਾਅ ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਪ੍ਰਬਲ ਰਿਹਾ ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਇਮਾਨਦਾਰੀ ਅਤੇ ਨਿਮਰਤਾ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਸਪਸ਼ਟ ਝਲਕਦਾ ਸੀ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਕਮੀ ਤਾਂ ਖਲੁਗੀ - ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵਿਚਾਰ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਗੁਣ - ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਅਤੇ ਸਧਾਰਨ, ਨਿਮਰ ਅਤੇ ਵਿਹਾਰਕ ਜੀਵਨ ਦੁਆਰਾ ਸਦਾ ਸਾਡੀ ਯਾਦ ਵਿੱਚ ਬਣੇ ਰਹਿਣਗੇ।
पूज्य वी डी नागपाल जी - भावपूर्ण श्रद्धांजली आणि संस्मरण
अर्थात - जे जन्माला आले आहेत त्यांचा मृत्यू निश्चित आहे.
हा प्रकृतीचा नियम आहे. जो कोणी संसारात येतो तो एक दिवस संसार सोडून निघून जातो.
पण काही लोक असे असतात, जे आपल्या मनावर कायमस्वरूपी प्रभाव पाडून जातात, इतक्या सुंदर आठवणी मागे सोडून जातात की ज्यांपासून आपण नेहमी प्रेरणा घेऊ शकतो.
असेच एक महान व्यक्तिमत्त्व होते - आदरणीय श्री वी. डी. नागपाल जी होते, ज्यांनी युवावस्थेत माझ्या विचारांना योग्य दिशा देण्यात आणि माझा विश्वास पक्का करण्यात महत्त्वाची भूमिका बजावली.
१९६९ मध्ये जेव्हा मी सरकारी महिला कॉलेज, पटियाला येथे कनिष्ठ व्याख्याता (junior lecturer) म्हणून कार्यरत झालो, तेव्हा पूज्य नागपाल जी पंजाबच्या इलेक्ट्रिसिटी बोर्डमध्ये जे. ई. - या पदावर कार्यरत होते. त्याचदरम्यान संत निरंकारी सत्संग भवन, पटियाला येथे पहिल्यांदा माझी आणि त्यांची भेट झाली.
पिता जी (संत अमर सिंह जी) नागपाल जींच्या अत्यंत जवळचे होते आणि त्यांचे खूप कौतुक करायचे व त्यांना मान द्यायचे.
शनिवार-रविवार आणि सुट्ट्यांमध्ये मला पिता जींसोबत त्यांच्या प्रचार यात्रांना जाण्याचे सौभाग्य प्राप्त होऊ लागले. विसाखी राम पागल जी (अमर जी), सुशील कुमार सेवक जी आणि भगिनी आशा जी तर नेहमीच सोबत असत आणि वेळेनुसार पूज्य नागपाल जीही अनेक प्रचार यात्रांमध्ये सोबत असत. एका सत्संग कार्यक्रमाच्या स्थानावरून दुसऱ्या सत्संग स्थळावर पोहोचेपर्यंत, स्टेशन वॅगनमधून प्रवास करताना सहज बोलता-बोलता पिता जी आम्हाला अनेक गोष्टी समजावत असत आणि नेहमी आम्हाला गहन आध्यात्मिक शिकवण देत असत.
सत्संगानंतर किंवा जेव्हाही आम्हाला मोकळा वेळ मिळत असे, आम्ही त्यांनी उल्लेखलेल्या गोष्टींवर चर्चा करत असू, आपले विचार आणि अनुभवही एकमेकांना सांगत असू. हळू हळू मला नागपाल जींशी खूप आपलेपणा वाटू लागला. आमच्यात वयाचे मोठे अंतर असूनही, ते माझ्यापेक्षा खूप मोठे होते, तरीही, आमच्यात मैत्रीचे संबंध जोडले गेले - आम्ही चांगले मित्र बनलो पण तरीही माझ्या मनात नेहमी त्यांच्याप्रति आदर व सन्मान असे. मी एका मोठ्या भावाप्रमाणे त्यांचा सन्मान करायचो आणि त्यांनी नेहमी मला लहान भावाप्रमाणे प्रेम दिले आणि आयुष्याच्या प्रत्येक वळणावर माझे मार्गदर्शन केले.
अनेकदा असे होते की एखादी छोटीशी घटना आपल्या जीवनात अत्यंत प्रभावी ठरते. अशीच एक अविस्मरणीय घटना त्या काळात माझ्यासोबत घडली. त्या घटनेने माझा विश्वासही दृढ केला आणि माझे विचारही कायमसाठी बदलून टाकले. मी या घटनेचा उल्लेख अनेकदा व्यक्तिगत रूपात किंवा सामूहिक रूपात संवाद साधताना आणि सत्संगातही केला आहे.
एकदा पिता जी मला छोट्याशा गोष्टवरून सर्वांसमोर ओरडले आणि रागात बरंच काही बोलले. मला वाईट वाटले, अपमानित झाल्यासारखे वाटले.
मी रोज सकाळ-संध्याकाळ सत्संगाला जात राहिलो पण सत्संग संपल्यावर लगेच तिथून निघून यायचो आणि सत्संगाची वेळ वगळता इतर वेळी मी भवनवर जाणे बंद केले. जेव्हाही पिताजींनी मला त्यांच्यासोबत प्रचार यात्रेला यायला सांगितले, तेव्हा मी अत्यंत व्यग्र असण्याचे कारण देऊन नकार दिला. त्यांच्या हे लक्षात आले आणि एका सायंकाळी नागपाल जी जेव्हा भवनवर आले तेव्हा पिता जी त्यांना म्हणाले, 'मला वाटते राजन माझ्यावर नाराज आहे. तो तुमचा सन्मान करतो आणि मोठ्या भावासमान मानतो, त्यामुळे तुम्ही त्याच्याशी बोला."
नागपाल जी माझ्या खोलीवर आले - तेव्हा मी देसी मेहमानदारीमध्ये डॉ. दिलीप सिंह जींच्या घरी भाड्याने घेतलेल्या एका खोलीत रहायचो. आमच्यात मैत्रीचे संबंध असल्याने मी नागपाल जींशी मनमोकळेपणाने बोललो आणि सांगितले की पिताजी असे म्हणाले, पिताजी तसे म्हणाले, त्यांनी तसे करायला नको होते...
माझे बोलणे मध्येच तोडत ते म्हणाले, जर तुम्ही असे म्हणाल की अमर सिंह जी असे म्हणाले आणि तसे म्हणाले, तर ठीक आहे. पण एका बाजूला तुम्ही त्यांना पिता जी म्हणत आहात आणि अशी तक्रारही करत आहात?
पुढे त्यांनी म्हटले - आपल्या वडिलांशीवाय इतर कोणालाही पिता जी म्हणण्याचा अर्थ हा की, तुम्ही त्या व्यक्तीचा सर्वोच्च सन्मान करत आहात. एकतर त्यांना पिता म्हणू नका आणि जर वडील मानत असाल तर जरा विचार करा - वडिलांनी ओरडल्यावर आपण वडिलांना सोडून देतो का?
त्यामुळे, मित्रा, एकतर त्यांना भाई अमर सिंह जी नावाने संबोधित करा, पिता जी नव्हे. आणि जर वास्तविकतेत तुम्ही त्यांचा पित्याच्या रूपात सन्मान करत असाल, तर ते आपल्या कर्मांतून प्रकट करा कारण किंमत शब्दांची नाही, तर कर्माची असते.
हे ऐकून मी निःशब्द झालो आणि पिताजींचे दर्शन घेण्यासाठी त्यांच्यासोबत भवनमध्ये गेले.
ही माझ्या जीवनातील एक महत्त्वपूर्ण घटना होती जिने एका छोट्याशा गोष्टीसाठी, एक महान संत भाईसाहब अमर सिंह जींपासून दूर जाण्यापासून वाचवले - एक असे संत ज्यांचे भेटणे कोणाच्याही जीवनात सौभाग्यची गोष्ट असते.
नागपाल जी पटियालापासून १०-१२ किलोमीटर दूर, नंद पूर केशो या छोट्याशा गावात कुटुंबासोबत राहत होते. मी कधीकधी त्यांना भेटायला तिथे जायचो. त्यांच्या पत्नीला मी मोठी बहीण मानायचो आणि त्या मला राखी बांधायच्या. नंद पूर केशो येथे नागपाल जींच्या वडिलांचीही भेट झाली. एकदा त्यांनी मला सांगितले की, विशन लहानपणापासूनच विनम्र आणि संत स्वभावाचे व्यक्ती होते. मी विचारले, "विशन कोण ?" त्यावर ते हसले. जोवर त्यांच्या वडिलांनी मला सांगितले नव्हते तोवर मला हे माहीत नव्हते की त्यांचे नाव विशन दास होते, कारण आम्ही सगळे नेहमी त्यांना फक्त नागपाल जी याच नावाने ओळखायचो.
--------------------------------------------------------------
१९७१ मध्ये मी बाबा गुरबचन सिंहजींचा आदेश मानून पटियालाच्या महाविद्यालयातील नोकरी सोडून जम्मूला गेलो. इथे नागपाल जींची बदली मुक्तसर येथे झाली, तेव्हा बाबा गुरबचन सिंह जींनी त्यांना नवनिर्मित भवनमध्ये राहण्यास सांगितले. त्यांनी गुरुची आज्ञा तर मानली पण जोपर्यंत भवनमध्ये राहिले तोपर्यंत ते मासिक भाडे द्यायचे. त्यांचे म्हणणे होते की जर इतर कोणत्याही ठिकाणी भाड्याने राहिलो असतो तर त्याचे भाडे भरावे लागले असते.
त्यांनी भवनमध्ये स्वतःच्या निवासस्थानाच्या विजेच्या तारा उर्वरित भवनच्या विजेच्या तारांपासून वेगळ्या केल्या आणि स्वतःच्या निवासस्थानाचे बिल स्वतःच भरायचे !
पंजाब प्रचार यात्रेदरम्यान मला नेहमी मुक्तसर जाण्याचा आणि नागपालजींच्या चारणांशी राहण्याची संधी मिळायची. त्या वेळी महात्मा सुरजीत सिंह जी विरक देखील मुक्तसरमध्येच रहायचे त्यामुळे तिथे त्यांचेही सान्निध्य मिळायचे.
एकदा बोलता बोलता भवनमध्ये राहण्याचे भाडे देण्यासाठी आणि विजेचे बिल इत्यादी देण्यासाठी मी नागपालजींचे कौतुक केले, तर ते म्हणाले की यात मोठे काही नाही - मी केवळ पिता जींच्या शिकवणुकीचे पालन करत आहे.
संत अमर सिंहजींनी आम्हाला दृढ विश्वासासोबतच प्रामाणिकपणा, सत्यनिष्ठता आणि सिद्धांतांचे दृढतेने आणि कर्मठपणे पालन करण्याची अमूल्य शिकवण नेहमी दिली आणि पूज्य नागपाल जींनी त्या शिकवणीला व्यावहारिकतेत उतरवले व आपल्या जीवनाचे अभिन्न अंग बनवले.
हृदयात सद्गुरुप्रति श्रद्धा आणि सर्वशक्तिमान निरंकारावर विश्वास असणारे असे ते एक महान संत व कुशल प्रबंधकही होते. आपली अधिकृत कार्ये पार पाडण्यात ते कुशल होतेच त्यासोबत विनम्र आणि हृदय शुद्ध असणारे संतही होते. एक कौशल्यपूर्ण प्रशासक (administrator) आणि उच्च पदाधिकारी असूनही त्यांची आध्यात्मिक बाजू आणि संतमती नेहमी प्रबळ राहिली, जी त्यांच्या प्रमाणिकतेतून आणि विनम्रतेतून स्पष्टपणे दिसून येत असे.
त्यांची कमतरता तर भासेलच, पण त्यांच्या गोष्टी आणि त्यांचे गुण - त्यांच्या शब्दांच्या माध्यमातून आणि त्यांच्या सालस, विनम्र व व्यावहारिक जीवनाच्या माध्यमातून सदोदित आपल्या स्मरणात राहतील.
' राजन सचदेव '
Happy Holidays & New Year
May your life resonate like the harmonious melody of vibrant, joyous - uplifting music. Wishing you Happy Holidays and a Happy New Year!
-
Kaise bataoon main tumhe Mere liye tum kaun ho Kaise bataoon main tumhe Tum dhadkanon ka geet ho Jeevan ka tum sangeet ho Tum zindagi...
-
मध्यकालीन युग के भारत के महान संत कवियों में से एक थे कवि रहीम सैन - जिनकी विचारधारा आज भी उतनी ही प्रभावशाली है जितनी उनके समय में थी। कव...
-
बाख़ुदा -अब तो मुझे कोई तमन्ना ही नहीं फिर ये क्या बात है कि दिल कहीं लगता ही नहीं सिर्फ चेहरे की उदासी से भर आए आँसू दिल का आलम तो अ...